Jakie są rodzaje żeglugi w Polsce?

Żegluga morska to najlepsza ekonomicznie forma przewozu ładunków i osób. Statki płyną nie tylko między polskimi miastami, ale również między odległymi miejscami na świecie. Warto wiedzieć, że około 80% towarów czy 60% światowego wydobycia ropy naftowej jest przewożonych dzięki niej. Śródlądowa czy przybrzeżna  żegluga? Jakie są rodzaje transportu? Jakie są zalety i wady żeglugi morskiej? Dowiedz się tego z naszego artykułu.

Żegluga a zakres obszaru działania

Obszar działalności sprawia, że żeglugę można podzielić na morską, przybrzeżną i śródlądową. Polska żegluga morska jest możliwa do realizacji dzięki specjalnym statkom. Są to statki pasażerskie, kontenerowce, gazowce, masowce, drobnicowce czy tankowce. Z kolei ze względu na rejon żeglugę dzieli się na:

• krajową
• przybrzeżną
• międzynarodową

Żegluga przybrzeżna

Żegluga przybrzeżna łączy się ze statkami o małej zdolności żeglugowej, która wynika z ich konstrukcji. Są małe wymiarowo i nieznacznie się zanurzają. Są nazywane białą flotą. Składają się na nią niewielkie statki pasażerskie. Mogą mieć charakter komunikacyjny lub wycieczkowo-rekreacyjny. Flota ponadto dzieli się na:

• tramwaje wodne
• wodoloty
• wycieczkowce
• repliki dawnych statków
• odmiany kutrów rybackich

Dodatkowo można rozróżnić morskie holowniki. Warto przy tym skorzystać z informacji o żegludze. Jak się okazuje, statek, który uprawia przybrzeżną żeglugę, wiąże się z niskimi wymaganiami co do wyposażenia czy minimalnej i bezpiecznej obsady. Główne ośrodki żeglugi przybrzeżnej w Polsce to Gdańsk i Szczecin.

Żegluga śródlądowa

Żegluga śródlądowa polega na transporcie, a więc przewozie osób i rzeczy, a także ryb. Dodatkowo wiąże się z:

• utrzymaniem szlaku żeglownego
• eksploatowaniem kruszywa
• sportem, rekreacją i turystyką
• nadzorem na wodzie i ratownictwem
• szkoleniami na wodzie
• gastronomią na wodzie i hotelarstwem
• mieszkaniami i biurami
• warsztatami i zakładami kąpielowymi

Również dotyczy promów, wodolotów czy poduszkowców. Wiążą się z nią takie terminy jak port rzeczny, głębokość tranzytowa czy szlak żeglowny. W przypadku prowadzenia działalności poza drogami wodnymi konieczne jest podleganie ustawie o żegludze śródlądowej. Wówczas powinna dotyczyć:

• przewozów międzybrzegowych
• przewozu osób, ryb czy ładunków – zarobkowego
• prowadzenia robót technicznych
• eksploatacji złóż kruszywa

Do podmiotów żeglugi śródlądowej zaliczają się: armator, przewoźnik żeglugi śródlądowej, załoga statku, stocznia oraz pilot statku śródlądowego.

Typy transportu morskiego i statków

Transport morski dzieli się na krajowy i międzynarodowy. Wyodrębnia się żeglugę kabotażową, liniową, trampową i wahadłową. Kabotażowa oznacza transport między portami w jednym kraju, liniowy na stałych trasach według rozkładu rejsów, a trampowy wiąże się z zapotrzebowaniem rynku. Nie łączy się z ustalonym rozkładem. Wahadłowy natomiast rozgrywa się między danymi portami.

Transport morski można dodatkowo podzielić według rodzajów statków stosowanych do przewozu towarów. Są to następujące statki:

• kontenerowce – do transportu kontenerów
• ro-ro – do przewożenia pojazdów i tocznych ładunków
• zbiornikowce – do przewożenia ładunków w formie płynu
• gazowce – do transportu skroplonego gazu porafinacyjnego lub ziemnego
• drobnicowce – do przewozu pojedynczych towarów
• masowce – służą do przewożenia suchych ładunków bez opakowania

Zalety i wady żeglugi morskiej

Do mocnych stron transportu morskiego zalicza się nieograniczona struktura towarowa w przypadku wymiany handlowej. Poza tym koszt jednostkowy przemieszczania dóbr jest niski. Poprzez porty morskie ma się ułatwione dojście do światowych centrów gospodarczych. Ponadto obszar pływania statków jest niczym nieskrępowany. Z kolei słabe strony to długi czas, który jest wymagany na przewóz towaru. Wadą jest także to, że jest to transport kombinowany, poprzez konieczność dostarczenia czy późniejszego odebrania towaru.